◀Die ältesten Regeln mittelalterlicher Hospitäler
Schweigen bei Tisch41 ferula - 50 fercula Zufall oder bewußt, Eselsbrücke? B G ferula percutiatur || L K veniam petat
Link zum Gesamttext
Varianten und Anmerkungen
|:Item:| Ad mensam sedentes et comedentes silentium teneant . excepto magistro Eis vero servientes inter se loquantur modeste . et quod necessitas expetit : non autem ad comedentes . Siquis vero comedentium locutus fuerit ad mensam : ferula percutiatur in manu aliis videntibus .
In dormitorio ac refectorio fratres ac sorores cum silencio sedeant Verumptamen si inter prandendum sive cenandum a quovis aliquid eorum quorum indiget usus exigendum est aut insinuandum quod per nutus aut signa intelligi ab aliis non possit surgat qui opus habuerit et stando quod necesse fuerit breviter eloquatur
In dormitorio in oratorio ac refectorio cum silentio sedeat verumptamen si inter comedentes necessitas aliquem loqui compellat surgat qui loqui debet et stando quod necessitas exigit breviter eloquatur
De silentio ad mensam Ad mensam sicut ait apostolus fratres panem suum cum silentio comedant Lectionem sine tumultu audiant ne sole fauces cibum sumant sed aures esuriant uerbum dei Quod si necessarium fuerit loqui uni servitorum in aure sub silentio dicat Magister uero maior si uoluerit in audientia omnium pro necessitate loqui potest cum discretione tamen et mensura hoc faciat et post completorium non bibant et in lectis silentium teneant sicut superius scriptum est
Item statuimus quod siquis in refectorio ad mensam sedens cum aliis fratribus et sororibus silentium debitum non servaret tribus diebus panem et aquam in terra comedens emendabit
|:Item:| Ad mensam sedentes et comedentes silentium teneant excepto magistro Eis vero servientes vel magistro vel inter se loquantur modeste et quod necessitas expetit non autem ad comedentes Siquis vero comedentium locutus fuerit ad mensam ferula percutiatur in manu aliis videntibus
tem ad mensam sedentes et comedentes silentium teneant excepto magistro . Eis vero servientes vel magistro inter se loquantur modeste et quod necessitas expetit . non autem ad comedentes . Siquis vero comedentium locutus fuerit ad mensam ferula percutiatur in manu aliis videntibus
Item Ad mensam sedentes et comedentes silentium teneant . excepto magistro . seruientes uero ⸵ uel inter se uel magistro loquantur . modeste tamen et quod necessitas expetit . Siquis comedentium loqutus fuerit ad mensam ⸵ ferula percutiatur in manu aliis uidentibus .
Das doppelte vel hier wie Bg, B2 hat es nur einfach, und L folgt B2, Kiel ergänzt dann wieder ein aut. Zusätzlich tamen erleichtert den Lesefluß. Seltsam daß non autem ad comedentes fehlt (beides in lat Texten nur hier, L mnd hat es freilich auch nicht!).
Item ad mensam sedentes et comedentes silentium teneant excepto magistro eis uero seruientes uel magistro inter se loquantur modeste et quod necessitas expetit non autem ad comedentes Si quis uero comedentium locutus fuerit ad mensam ueniam petat coram magistro et fratribus
Nun kann man um Erlaubnis bitten und dann bei Tisch reden
Ouer tafelen sittende vnde etende scal men stille wesen, ane den mester: de dar denet, de mogen vnder sic efte to deme mestere sachteliken spreken vmme de ding, der me dar bedarf: we spreken ouer tafele wil, bidde vor den mestere vnde vor den broderen orlof.
Nun kann man um Erlaubnis bitten und dann bei Tisch reden. In der deutschen Version ist es noch deutlicher als in der lateinischen, wo fuerit eher venia als Verzeihung denn als Erlaubnis verstehen läßt.
Après a on ordene ke li servans ki sieent entraus à table et manguent doivent tenir silence fors li maistres et cil ki à aus ou al maistre servent pueent parler entre aus basement et nient sans necessiteit et si ne pueent parler al maignans et se aulcuns del maignans parole à le table on le doit ferre en la main dune paumoire voiant des autres
Item ad mensam sedentes et comedentes silentium teneant excepto magistro | eis uero seruientes uel magistro inter se loquantur modeste , et quod necessitas expetit non autem ad comedentes . Siquis uero comedencium locutus fuerit ad mensam ueniam petat coram magistro et fratribus .